EU Taxonomie
Kort voor de zomer van 2021 stelde de Europese Unie nieuwe regelgeving vast om te bepalen of investeringen van bedrijven en financiële instellingen ‘groen’ zijn. Bedrijven en organisaties die onder deze regelgeving vallen, zullen vanaf 2022 hun investeringen moeten toelichten en verantwoorden. Daarmee zet duurzaamheidsverslaggeving een stap vooruit.
De Europese green deal en nieuwe regels voor groene investeringen
De EU wil het eerste klimaatneutrale continent worden. De ambitie van de Europese Commissie is dat in 2050 Europa niet langer bijdraagt aan de opwarming van de aarde door de uitstoot van CO2, schrijft de Europese Green Deal voor. Om dit voor elkaar te krijgen, is er een routekaart uitgestippeld met een hele reeks aan maatregelen en zijn investeringen nodig in nieuwe technologieën en andere oplossingen die klimaatverandering tegengaan.
Over een periode van 10 jaar is naar schatting elk jaar minstens 260 miljard euro aan extra investeringen nodig. Dat is gigantisch. Natuurlijk zullen overheden een groot deel daarvan dragen, ook bedrijven zullen een duit in het zakje moeten doen. Nu is vaak onduidelijk of een belegging of investering bijdraagt aan een beter milieu of niet. Soms is er zelfs sprake van ‘greenwashing’: een belegging of investering wordt groen voorgesteld, terwijl dat niet zo is.
Duidelijke criteria zijn nodig om uit te maken wat dan precies duurzaam en milieuvriendelijk is, en wat niet. Die criteria staan in de nieuwe EU Taxonomie: een classificatiesysteem voor duurzame activiteiten.
De EU Taxonomie: concrete en meetbare normen voor duurzame projecten
De EU Taxonomie schept duidelijkheid. Zowel bedrijven die op zoek zijn naar financiering als investeerders met interesse voor duurzame projecten kunnen hun voordeel kunnen halen uit duidelijke EU-normen. Om een activiteit in aanmerking te laten komen voor een ‘groen’ label, moet worden aangetoond dat deze substantieel bijdraagt aan een van de zes milieudoelstellingen van de EU zonder nadelige gevolgen voor de andere vijf.
De doelen zijn:
- beperking van de klimaatverandering
- aanpassing aan klimaatverandering
- water en marine resources
- circulaire economie
- afvalpreventie en recycling
- vervuiling en gezonde ecosystemen
Daarnaast mag de economische activiteit geen afbreuk doen aan sociale normen, zoals mensenrechten en arbeidsrechten. Ten slotte moet de economische activiteit voldoen aan nader vast te stellen technische beoordelingscriteria.
Met de taxonomie wil de Europese Commissie een multi-interpretabel begrip als ‘duurzaamheid’ concreet en meetbaar maken. Een systeem waarvan de uitkomst gedragen, gedeeld en gesteund wordt door wetenschappers, regeringen, industriëlen en individuen.
Transparantie in de verantwoording ook voor (beursgenoteerde) ondernemingen
De nieuwe taxonomie is behalve op investeerders, beleggers en financiële instellingen ook van toepassing op (beursgenoteerde) ondernemingen. Zij hebben vanuit de bestaande NFRD-richtlijn al langer de verplichting om informatie te delen over duurzaamheid. De EU Taxonomie biedt hen echter de kans om in hun niet-financiële verslag nog beter en nadrukkelijk aan te geven hoe en in welke mate hun economische activiteiten ecologisch duurzaam zijn. Hoe die passen binnen de strategie, het waardecreatiemodel en het beleid van de onderneming en hoe ze samenhangen met bijvoorbeeld de 17 Sustainable Development Goals.
Daarnaast verwachten we dat ook kleinere en niet-beursgenoteerde ondernemingen de taxonomie vrijwillig zullen gebruiken. Want wie staat er niet graag te boek als ‘groen’? Dat kunnen ze doen door in hun jaarverslag over groene activiteiten te rapporteren, maar bijvoorbeeld ook met informatie over ecologisch duurzame activiteiten op de website of via social media. Immers, wie groen opereert zal aantrekkelijker worden voor duurzame beleggers en investeerders, maar ook voor de maatschappij en de arbeidsmarkt.
Werk aan de winkel
De taxonomie wordt van toepassing in alle Europese lidstaten. De taxonomie voor de eerste twee milieudoelstellingen – beperking van en aanpassing aan de klimaatverandering – zal vanaf 1 januari 2022 van toepassing zijn. En daarmee over het verslagjaar 2021. De taxonomie voor de overige milieudoelstellingen zal van toepassing zijn vanaf 1 januari 2023. Bedrijven en organisaties die willen voldoen aan de taxonomie zullen dus nu al hun datasystemen en communicatielijnen op moeten voorbereiden.